woensdag 5 maart 2014

Duizend keer proberen (over het creatieve proces)

“Inspiration is for amateurs — the rest of us just show up and get to work,”Chuck Close

Wat betreft creativiteit en het maken van kunst denken we vaak dit over onszelf: 

Je hebt talent, of je hebt het niet. 
Je kunt het, of je kunt het niet. 

We vergeten dan, dat het tijd kost om een vaardigheid aan te leren. Niemand kan meteen mooi tekenen als hij voor het eerst een potlood vastpakt. Misschien kan diegenen na 3 jaar het wel mooi en misschien ook niet. Misschien kan hij wel nooit mooi tekenen. (Even afgezien van het idee over wat mooi of lelijk is..)

Ergens dacht ik zo wel over het creatieve proces: dat je meteen weet dat je iets goed kunt, zodra je het doet. En dat tekeningen meteen mooi zijn. Zo maak ik ook mijn dingen: ik ga er impulsief mee aan de slag, teken (bijvoorbeeld) iets en bepaal dan of het mooi is en dus bewaard mag blijven, of dat het niet mooi is en meteen weggegooid moet worden...

We denken dat het met het creatieve proces als volgt gaat (linkerkant). 


Maar eigenlijk, leer je door het te doen. Door het vele, vele malen te doen. De ene keer wordt het mooi, dan weer niet. Dan verander je iets zodat het de volgende keer misschien wel weer mooi wordt. 

Waarom denken we zo over creativiteit? Omdat we alleen de perfecte, mooi dingen van kunstenaars te zien krijgen. Die dingen hangen in het museum, of hoor je op de radio. Het boek wat we lezen, is misschien wel 10 keer herschreven, maar dat weten we niet. 

We beseffen gewoon niet, dat er achter die wereld van mooie, gelukte dingen, een wereld van mislukte dingen ligt. 

Dit betekent, dat als ja creatief bezig wilt zijn, je bereid moet zijn om vele malen iets te proberen. Je moet ook toelaten dat iets soms mislukt. Dat creativiteit zoveel tijd en investering vraagt, is op zich hoopvol: het heeft minder met talent te maken dan met doorzettingsvermogen. Iedereen kan het leren (in bepaalde mate). Aan de andere kant: je moet het je wel goed beseffen, als je ergens mee begint. De kans is namelijk heel groot dat iets niet in één keer lukt, waardoor je misschien gefrustreerd wordt.

Na het schrijven van dit blogje, vond ik onderstaande afbeelding op Pinterest:


In mijn onderzoek naar creativiteit, doe ik ontdekkingen die voor mezelf heel nuttig zijn. Ze hebben te maken met mijn vooronderstellingen rondom creativiteit en kunst. Door ze te onderzoeken, snap ik waarom ik soms vastloop in mijn creatieve proces. En ben ik bereid om er op een andere manier mee aan de slag te gaan. Ik deel deze ontdekkingen de komende tijd graag met jullie. 

Hoe gaat het met jullie creatieve proces? Herken je wat ik schrijf, of lukt bij jou wel alles in één keer? 

Liefs

2 opmerkingen:

  1. Heel herkenbaar, vooral in het begin van mijn studie had ik heel erg het gevoel dat alles in één keer perfect moest gaan. Terwijl een creatief proces inderdaad helemaal niet zo werkt, het is een kwestie van vallen en opstaan. Ik loop regelmatig vast in mijn proces, en dat hoort erbij. Eerst ging ik het dan vaak forceren omdat er voor mijn gevoel meteen iets uit moest komen, maar het resultaat werd hier niet beter van wat een hoop frustratie opleverde. Even afstand nemen en het vervolgens op andere manieren proberen werkt voor mij veel beter. En falen mag, dat hebben al die kunstenaars uit het museum ook gedaan ;)

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Hoi Annelot, Mooie quote van die meneer Close. Het plaatje van de snelweg met als eindbestemming "win" en/of "fail" ondersteunt deze quote heel goed. Ik ga hem gebruiken in één van mijn VAK trainingen. VAK staat voor "Voor Arbeid en Kansen". Samen met een collega geef ik deze training aan werkzoekenden met een WW en een Bijstandsuitkering. Ik hoop dat het hen ook inspireert door te gaan met het zoeken naar een baan. Gr. Caroline

    BeantwoordenVerwijderen